İNSAN PSİKOLOJİSİ: İnsanlar derin bir korku ve belirsizlik duygusu taşıyor. Daha önceki Yönetimlerin korkutucu sindirici etkileri halâ hissediliyor. Güven duyguları oldukça zayıf. Birbirlerine şüphe ile yaklaşıyorlar. Katı bir Milliyetçilik anlayışı hâkim. Bu Sebebin en büyük müsebbibi Önü alınamaz SIRP MİLLİYETÇİLİĞİ. İnsanlar 130 yıldır çok acı çekmişler çok. “OSMANLI GİTMİŞ ACI BAĞIRLARINA ÇÖREKLENMİŞ”
YOLLAR: Yugoslav kökenli ülkelerin bir kısmında yollar çok kötü eski ”Kadirli-Andırın yolu gibi”. Bir park alanı bulmadıktan sonra araç parketmek imkansız. Bu arada bazı ülkelerde, Ülkemiz insanların otoyol çalışmaları yaptıklarını gördük, ülkemiz adına mutlu olduk.
MEZARLIKLAR: Bosna Hersek’te Sırp ve Hırvat zulmüne binaen çok fazla mezarlık ve şehitlik var. Diğer ülkelerde süslü mezarlıklar var. Hatta ölen kişinin resimlerinin olduğu. Gerçi bizim ülkemizde de son yıllarda bu konuda bazı kesimlerin mezarlıklarında bu durum göze çarpıyor.
KURALLAR: İnsanlar kurallara sıkı sıkıya bağlı. Pazarlık işi yok. Hatta bir örnek gezdiğimiz aracın klimasını 25 dereceden aşağıda çalıştırmalarını istedik. Şoför yasak, kural böyle dedi.
MİMARİ: Şehirler yeniden inşâ sürecinde. Heykelcilik almış başını gitmiş. Her yer heykel kaynıyor. Bu durumu daha çok Makedonya /Üsküp’te gördük.
YEMEK: Yemek konusunda köfte ve tavuk ürünleri öne çıkıyor. Bölgenin çok büyük ormanlık alanlara sahip olması sebebiyle hayvancılık gelişmiş.
TARIM: Şanlı Tuna ve bölgeden geçen çıkan nehirler sebebiyle tarım ürünlerinde çeşitlilik göze çarpmasına rağmen genelde Mısır yetiştiriciliği dikkatimizi çekti. Bazı bölgelerde arıcılık ve buna bağlı Bal üretimi güzel göründü.
Sonuç olarak şunu ifade edeyim ki; imkanınız olursa böyle bir geziyi kesinlikle kaçırmayın. Her ne kadar bölge ekonomik olarak biraz geride kalmış olsa da , tarihi ve kültürel olarak gezilip görülmesi gereken yerler. Prizren, Saraybosna, Mostar, Kotor, Ohri, Manastır ve Üsküp güzel yerler. Önceden küçücük bir araştırma ile geziniz daha da güzel hâle gelecektir.
Osmanlı, Balkanlara çok yatırım yapmış, lakin ne acıdır ki, Osmanlının yıkılışı Balkanlar elinden olmuş. Niş, Manastır ve Üsküp konusu Millete iyi anlatılmalı.
Balkanlarda acı hatıralar ile denk gelseniz de; TARİH BİZİ ÇAĞIRIYOR.
Biz Alparslan’ın, Biz Oğuzların, Biz Selçuklu’nun, Biz En Uzun Cihan İmparatorluğu Osmanlı’nın varisleriyiz.
Kanla yazılan tarih Mürekkeple yazılan yalanlarla silinemez. Ya Tarih yeniden yazılmalı ya da yeniden yazılmalı. Necip Türk Milleti özünde olan Asil Ruhu’na dönüş yapmalı. Rahmetli Akif’in dediği gibi “Bir zamanlar bizde millet, hem nasıl milletmişiz. Gelmişiz dünyaya milliyet nedir öğretmişiz!”
“Siz insanlar için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. İyiliği emreder, kötülükten vazgeçirmeğe çalışır ve Allah’a inanırsınız. Kitap ehli de inansaydı kendileri için elbette daha hayırlı olurdu. İçlerinden iman edenler de var, ama pek çoğu yoldan çıkmışlardır. (Ali İmran 110